Μετά τα αποτελέσματα των Πανελληνίων, τι;
Με αφορμή την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των Πανελληνίων εξετάσεων για την εισαγωγή των παιδιών στα Ελληνικά πανεπιστήμια, επανέρχεται το ερώτημα αν αυτά προετοιμάζουν τους φοιτητές για την αγορά εργασίας.
Το ερώτημα φυσικά είναι χιλιοειπωμένο και απαντημένο με ένα απλό ‘Όχι’ αλλά σίγουρα αξίζει να δούμε εξελικτικά αν τα πανεπιστήμια αλλάζουν τουλάχιστον προς την ορθή κατεύθυνση.
Τα Πανεπιστήμια σήμερα στη μεγάλη τους πλειοψηφία κινούνται πολύ αργά προς την ορθή κατεύθυνση αποδεικνύοντας για ακόμα μια φορά ότι αποτελούν ιδρύματα βραδυκίνητα και με βαριές δομές και δυσκολία στη λήψη μεταμορφωτικών αποφάσεων. Έχουν επαναπαυτεί στις δόξες τους χτίζοντας αίγλη και φήμη με στόχο να προσελκύσουν τον αριθμό φοιτητών που τους ικανοποιεί και στο επίπεδο που τους ικανοποιεί για να διατηρήσουν τη φήμη τους. Στην ουσία όμως παράγουν αποφοίτους ‘προηγούμενων δεκαετιών’.
Η πανδημία έχει υποβοηθήσει τα πανεπιστήμια να λάβουν αποφάσεις ‘επιβίωσης’ υιοθετώντας εξ’ αποστάσεως μάθηση και ασύγχρονη μάθηση, την εμπλοκή ψηφιακών εργαλείων εκπαίδευσης μέχρι και εισαγωγή πλήρως εξ’ αποστάσεων σπουδών. Υποχρεώθηκαν να εισαγάγουν ψηφιακούς τρόπους αξιολόγησης, έστω και ως ‘λύση ανάγκης’ η οποία σε πολλές περιπτώσεις θα παραμείνει και στη μετα-Covid εποχή.
Παρακολουθούμε τους φοιτητές των πανεπιστημίων να εκπαιδεύονται στη βάση ακαδημαϊκών γνώσεων απέχοντας από τον συσχετισμό της γνώσης με τη πρακτική εφαρμογή και τις εργασίες τις οποίες προορίζονται να υπηρετήσουν. Έχουν γίνει βήματα προς βελτίωση αλλά είναι πολύ μικρά και επιφανειακά σε σχέση με το τι θα έπρεπε να είναι.
Οι οριζόντιες δεξιότητες απουσιάζουν από τα Πανεπιστημιακά προγράμματα, όπως η συναισθηματική νοημοσύνη, επικοινωνία, γλώσσα, ηγεσία, καινοτομία. Απουσιάζουν επίσης οι γνώσεις τεχνολογίας και μαθηματικών σε μη-τεχνολογικές σπουδές όπως των φιλολογικών μαθημάτων, της νομικής, χρηματοοικονομικών, ιατρικής κτλ. Απουσιάζει επίσης η καλλιέργεια των φοιτητών στη νοοτροπία της δια βίου μάθησης και εκπαίδευσης, κάτι που κρίνεται ως απαραίτητο σε ένα κόσμο που εξελίσσεται σήμερα με ‘ταχύτητα φωτός’.
Μήπως είναι καιρός να έρθουν πιο κοντά οι δομές των πανεπιστημίων και της επαγγελματικής κατάρτισης;
Μήπως ήρθε η ώρα η επαγγελματική κατάρτιση να κινείται παράλληλα με τις σπουδές των φοιτητών;
Μπορεί να γίνει αυτό ανοίγοντας το πεδίο της επαγγελματικής κατάρτισης στους φοιτητές, με ουσιαστικά κίνητρα για συμμετοχή;
Η απάντηση είναι ‘ΝΑΙ’. Υπάρχουν υφιστάμενες δομές που θα μπορούσαν να τύχουν εκμετάλλευσης από το κράτος αλλά και τα πανεπιστημιακά ιδρύματα για υποστήριξη των φοιτητών σε αυτή τη πορεία. Θα μπορούσαν να θεσπιστούν ‘μονάδες συνεχούς επιμόρφωσης (CPDs)’ για φοιτητές σε συγκεκριμένες κατευθύνσεις με οικονομικά κίνητρα (επιχορηγήσεις) αλλά και ακαδημαϊκά κίνητρα, όπως η απαλλαγή από συγκεκριμένα μαθήματα ή ως μέρος της αξιολόγησης τους. Κίνητρο θα μπορούσε να αποτελέσει ακόμα η εμπλοκή εργοδοτών με τη μερική απασχόληση μερικών ωρών την εβδομάδα, υπό προϋποθέσεις και με αντίστοιχα οικονομικά και ακαδημαϊκά οφέλη για τους φοιτητές.
Το ‘πεδίο δόξης’ είναι εδώ και είναι λαμπρό για αυτούς που έχουν τη τόλμη να καινοτομήσουν και να φέρουν πιο κοντά τους φοιτητές στην ομαλότερη ένταξή τους στην αγορά εργασίας.
Το μέλλον για τους φοιτητές είναι η εκπαίδευσή τους έξω από τις πανεπιστημιακές κλειστές δομές, η εκπαίδευσή τους ανάμεσα στις επιχειρήσεις και τη κοινωνία, ίσως ακόμα να αποτελεί αναπόφευκτη ανάγκη η εκπαίδευσή τους μέσα από τη δική τους αναζήτηση της γνώσης έχοντας δίπλα τους αντί καθηγητές πανεπιστημίων, καθοδηγητές και μέντορες (Coaches & Mentors).
Το μόνο σίγουρο είναι ότι τα επόμενα χρόνια θα δούμε μεγάλες αλλαγές στον τρόπο εκπαίδευσης όλων, από φοιτητές, μαθητές μέχρι εργαζόμενους, συνταξιούχους και ανέργους. Το στοίχημα θα κερδίσουν φυσικά (όπως πάντα), αυτοί που θα καινοτομήσουν, που θα τολμήσουν και θα επενδύσουν σε αυτές τις υποδομές και ιδέες.
Πηγή: My seminars
