Κατοχύρωση ονόματος ιστοχώρου και υπηρεσίες φιλοξενείας
Τα Βασικά για τα Domain Names
Αν και οι περισσότεροι από εμάς έχουμε ακούσει και γνωρίζουμε τα domain names (ονόματα περιοχής ή ονόματα χώρου στα ελληνικά), πολύ λίγοι είναι αυτοί που κατανοούν τις λεπτομέρειες που κρύβονται σ' αυτά. Και βέβαια όλα αυτά μέχρις ότου προκύψει η ανάγκη για τη δημιουργία ενός δικού μας δικτυακού τύπου (Web site). Ένα domain name είναι στην ουσία μια διεύθυνση ενός δικτυακού τόπου (Web site address). Για παράδειγμα, το interactive-education.gr είναι η διεύθυνση (address) του δικτυακού τόπου (Web site) Κέντρου Δια Βίου Μάθησης Interactive Education, αλλά είναι και το domain name του site του. Θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι ολόκληρη η διεύθυνση Web, δηλ. η http://www.interactive-education.gr, είναι γνωστή ως URL (Uniform Resource Locator).
Υπάρχουν τρία επίπεδα ή στρώματα (levels) των domain names. Το πρώτο επίπεδο, είναι το τμήμα (μέρος ή και κομμάτι) της επέκτασης (extension) του ονόματος, δηλ. το .gr ή το .com κοκ. Το δεύτερο επίπεδο είναι το interactive-education.gr και το τρίτο επίπεδο είναι το www.interactive-education.gr
Τα Top-Level Domains
Η επέκταση (extension) ενός domain name είναι γνωστή ως top-level domain, και οι επεκτάσεις αυτές διαιρούνται σε τρεις διαφορετικές κατηγορίες :
Τα generic (γενικής χρήσης) top-level domains είναι αυτά που βλέπουμε πιο συχνά στο Web :
.com (αρχικά προοριζόταν για χρήση από εμπορικούς οργανισμούς αλλά σήμερα είναι διαθέσιμο στον οποιονδήποτε).
.net (αρχικά προοριζόταν για χρήση από sites που είχαν άμεση σχέση με το Internet αλλά σήμερα είναι διαθέσιμο στον οποιονδήποτε).
.org (αρχικά προοριζόταν για χρήση από μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς αλλά σήμερα είναι διαθέσιμο στον οποιονδήποτε).
.edu (χρησιμοποιείται από εκπαιδευτικούς οργανισμούς).
.gov (είναι δεσμευμένο για τις υπηρεσίες της κυβέρνησης των ΗΠΑ).
.mil (είναι δεσμευμένο για τις στρατιωτικές υπηρεσίες των ΗΠΑ).
.int (είναι δεσμευμένο για διεθνείς οργανισμούς που έχουν ιδρυθεί βάσει συνθηκών, όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση http://europa.eu.int) ή και η Διεθνής Ένωση Τηλεπικοινωνιών ITU http://www.itu.int.
.aero (είναι δεσμευμένο για τα μέλη της βιομηχανίας αερομεταφορών).
.biz (για χρήση μόνο από επιχειρήσεις).
.coop (είναι δεσμευμένο για συνεταιριστικές επιχειρήσεις).
.info (για επιχειρήσεις που παρέχουν πληροφορίες).
.museum (είναι δεσμευμένο για μουσεία).
.name (είναι δεσμευμένο για ανεξάρτητα άτομα).
.pro (αναπτύσσεται για επαγγελματίες).
Τα country top-level domains είναι τα δύο γράμματα που ξεχωρίζουν μια χώρα ή μια εξαρτημένη περιοχή. Για παράδειγμα, στη διεύθυνση http://www.mydomain.gr, το .gr παριστάνει την Ελλάδα. Μπορούμε να βρούμε μια λίστα μ' όλους τους κωδικούς των κρατών του κόσμου στο Web site του οργανισμού IANA (http://www.iana.org/cctld/cctld-whois.htm). Ο IANA (Internet Assigned Numbers Authority) (http://www.iana.org/) είναι ένας διεθνής οργανισμός που επιβλέπει την κατανομή όλων των Domains.
Το top-level domain infrastructure περιορίζεται μόνο στο extension .arpa και χρησιμοποιείται αποκλειστικά για θέματα υποδομής του Internet.
Η Μορφή των Domain Names
Τα domain names πρέπει να αποτελούνται από δύο χαρακτήρες τουλάχιστον και όχι περισσότερους από 63 χαρακτήρες, εκτός του top level domain. Οι χαρακτήρες μπορούν να περιέχουν οποιονδήποτε συνδυασμό από γράμματα, ψηφία ή το σύμβολο –. Ο πρώτος και ο τελευταίος χαρακτήρας δεν μπορεί να είναι το σύμβολο –. Στα domain names δεν ξεχωρίζουν τα πεζά από τα κεφαλαία γράμματα (not case-sensitive), δηλ. το florina.gr θα είναι το ίδιο με το Florina.gr.
Οι IP Διευθύνσεις
Εκτός από το domain name, υπάρχει κι άλλη μια διεύθυνση για ένα Web site : ο αριθμός IP (Internet Protocol), που είναι η πραγματική διεύθυνση που χρησιμοποιούν οι υπολογιστές για να μπορέσουν να συνδεθούν σ’ ένα Web site μέσω του Internet. Ο αριθμός αυτός συσχετίζεται άμεσα με το domain name και ρυθμίζεται από τον Οργανισμό ICANN (Internet Corporation for Assigned Names and Numbers)(http://www.icann.org/). Σε κάθε υπολογιστή που είναι συνδεδεμένος στο Internet εκχωρείται ένας μοναδικός αριθμός που είναι γνωστός ως η IP διεύθυνσή του. Η τεχνική αυτή αναπτύχθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1970 και είναι ένας αριθμός που αποτελεί τη διεύθυνση ενός υπολογιστή στο Internet.
Η Καταχώρηση των Domain Names
Για να μπορέσουμε να χρησιμοποιήσουμε ένα domain name, θα πρέπει αυτό να καταχωρηθεί σ' ένα μητρώο (registry). Ο ICANN διατηρεί μια λίστα (κατάλογο) όλων των εξουσιοδοτημένων καταχωρητών (registrars), δηλ. εταιρειών ή και υπηρεσιών που είναι εξουσοδιοτημένες να εκχωρούν domains names σε τρίτους, δηλ. σε ιδιώτες, εταιρείες ή και υπηρεσίες. Ένα domain name καταχωρείται για μια καθορισμένη χρονική περίοδο, όπως για παράδειγμα για έναν χρόνο, με μέγιστο τα δέκα χρόνια, και ανανεώνεται σε μια τακτική βάση. Όταν πληρώνουμε για να αποκτήσουμε ένα domain name, αυτό θα ανήκει μόνο σε μας για την καθορισμένη χρονική περίοδο.
Όσο συνεχίζουμε να το ανανεώνουμε έγκαιρα, θα εξακολουθεί να ανήκει σε μας. Θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι αν δεν ανανεώσουμε το domain name που μας έχει εκχωρηθεί, αυτό θα μπορεί μετά να καταχωρηθεί σ’ οποιονδήποτε άλλον για δική του χρήση. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας καταχώρησης ενός domain name, μπορεί να ερωτηθούμε για διάφορα στοιχεία, τεχνικά ή και διοικητικά. Η καταχώρηση του δικού μας domain name θα είναι διαθέσιμη στο κοινό σε μια βάση δεδομένων που αποκαλείται "whois", η οποία συντηρείται από τον οργανισμό ICANN. Τα στοιχεία αυτά είναι τοποθετημένα σε κατηγορίες ώστε να είναι διαθέσιμα όταν χρειασθεί, όπως όταν παρουσιασθούν τεχνικά προβλήματα ή παραβίαση του copyright κλπ.
Ένα άλλο σημαντικό χαρακτηριστικό των domain names είναι ότι είναι μοναδικά. Δηλαδή υπάρχει ένα μόνο interactive-education.gr. Αυτός είναι ο λόγος που έχει δημιουργηθεί τεράστιο ενδιαφέρον για τα domain names και έτσι πολλές εταιρείες αλλά και ανεξάρτητα άτομα αναγκάζονται να πληρώσουν τεράστια ποσά για ένα όνομα.
Οι DNS Servers
Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας της καταχώρησης θα ερωτηθούμε για το πού θα θέλουμε να "δείχνει" το domain name. Πρόκειται στην ουσία για την IP διεύθυνση (IP address) του Web server όπου θα φιλοξενηθεί το Web site μας και θα πρέπει να υπάρχει ένας πρωτεύον (primary) και ένας δευτερεύον (secondary) DNS server, όπου θα καταχωρηθεί αυτή η IP διεύθυνση.
Μπορούμε να πάρουμε αυτές τις πληροφορίες (στοιχεία) από την εταιρεία στην οποία θα κάνουμε Web hosting. Μπορεί να υπάρχει επίσης μια λίστα και από άλλους προαιρετικούς servers. Συνήθως χρειάζονται 48-72 ώρες για να στηθεί και να είναι διαθέσιμο ένα domain name στο Web.
Ένα domain name δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα ψευδώνυμο (alias) για την IP διεύθυνση του δικού μας Web site. Μπορεί επίσης να αποτελέσει ένα σημαντικό εργαλείο στο να μπορέσουμε να προωθήσουμε (marketing) το Web site μας. Η καλύτερη επιλογή είναι να χρησιμοποιήσουμε ως domain name το όνομα της εταιρείας μας ή κάποια παραλλαγή του και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι πρόκειται για τη δική μας διεύθυνση στο Διαδίκτυο (Web address) και θα πρέπει συνεπώς να μας βρίσκουν εύκολα οι πελάτες μας.
Τα Χαρακτηριστικά των Domain Names
Τα domain names είναι :
Φορητά (Portable). Επειδή ένα domain name είναι απλά ένα ψευδώνυμο (alias) για μια IP διεύθυνση, είναι πολύ εύκολο να μεταφέρουμε ένα Web site από έναν Web server σ' έναν άλλον. Αυτό μπορεί να γίνει διαγράφοντας τη συσχέτιση ανάμεσα στο domain name και την παλιά IP διεύθυνση και συσχετίζοντας το ίδιο domain name με την καινούργια IP διεύθυνση. Αυτή η διαδικασία μπορεί να γίνει πολύ γρήγορα και θα είναι τελείως διαφανής στους επισκέπτες του site, οι οποίοι θα συνεχίζουν να το επισκέπτονται μέσω του ίδιου domain name και δεν θα αντιλαμβάνονται τίποτα για την αλλαγή που έχει γίνει.
Ευκολομνημόνευτα (Memorable). Ένα καλό domain name είναι εύκολο να το θυμόμαστε και αυτό κάνει ένα Web site ευκολότερο στην προώθηση. Όπως λένε και οι ειδικοί, ένα καλό domain name είναι εύκολο στην προώθησή του στην τηλεόραση και στη διαφήμιση. Είναι πολύ σημαντικό να είναι ευκολομνημόνευτο το όνομα, καθώς έτσι βρίσκεται μόλις ένα κλικ μακριά και σίγουρα θα έχει πολλούς επισκέπτες.
Συνεργάσιμα (Associable). Μερικά domain names χρησιμοποιούνται για να συσχετίσουν μια λέξη γενικής χρήσης με μια συγκεκριμένη εταιρεία ή έναν οργανισμό. Για παράδειγμα, το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού έχει το domain name http://www.ime.gr και η Interactive Education έχει καταχωρήσει και το inter-ed.gr.
Η Αγορά των Domain Names
Η απόκτηση ενός domain name είναι μια πολύ απλή διαδικασία. Μπορούν να αγοραστούν απευθείας από τον οργανισμό InterNIC (http://www.internic.net/), ο οποίος περιέχει το κεντρικό μητρώο για όλες τις εκχωρήσεις των domain names. Υπάρχουν επίσης πολλές εταιρείες που ασχολούνται με τη διευκόλυνση της αγοράς των domain names, έναντι ενός αντιτίμου. Τα domain names αυξάνονται αλματωδώς κατά αρκετές εκατοντάδες καθημερινά. Το αποτέλεσμα αυτού του γεγονότος είναι ότι τα περισσότερα, αν όχι όλα, από τα καλύτερα domain names έχουν ήδη δεσμευθεί (δοθεί).
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα domain names είναι μοναδικά και έτσι αφότου δοθεί ένα συγκεκριμένο όνομα χώρου, δεν θα μπορεί να είναι πλέον διαθέσιμο σε κανέναν άλλον. Αυτό έχει δημιουργήσει μια έλλειψη για τα καλά (δημοφιλή) domain names. Καθώς αυξάνεται ο αριθμός των εταιρειών που έχουν παρουσία στο Internet, η ζήτηση για τα δημοφιλή domain names αυξάνεται κατακόρυφα. Το σημείο που πρέπει να επικεντρωθούμε εδώ είναι το τι σημαίνει "καλό" : πολλά domain names δεν θα αποκτήσουν αξία ποτέ, αλλά αν ένα domain name είναι σύντομο, ευκολομνημόνευτο και περιγραφικό, τότε η αξία του θα αυξηθεί σημαντικά.
Η αξία των domain names θα συνεχίζει να αυξάνεται με ταχείς ρυθμούς τα επόμενα χρόνια καθώς όλο και περισσότεροι άνθρωποι, επιχειρήσεις και οργανισμοί αντιλαμβάνονται την ισχυρή επίδραση (αντίκτυπο) ενός domain name. Το όφελος των domain names για χρήση μαζί με μοναδικούς λογαριασμούς e-mail, είναι και θα εξακολουθήσει να είναι ένα βασικό εργαλείο επικοινωνίας και marketing για τα επόμενα χρόνια. Καθώς όλο και περισσότεροι αναπτύσσουν επιχειρήσεις που βασίζονται στο Internet, η ανάγκη για ποιοτικές διευθύνσεις συνεχίζει να αυξάνει. Το κλειδί εδώ είναι η "ποιότητα" καθώς τώρα ανακαλύπτουν πολλοί ότι η αρχική διεύθυνση που είχαν επιλέξει ίσως και να μην ήταν η καλύτερη δυνατή για τον δικτυακό τους τόπο ή την επιχείρησή τους και καινούργιες εταιρείες εισέρχονται στο Δίκτυο καθημερινά με τις ίδιες ανάγκες για διευθύνσεις.
Η Νομική Πλευρά των Domains Names
Η επιλογή της ηλεκτρονικής διεύθυνσης είναι ένα από τα σημαντικά νομικά θέματα που θα πρέπει να προσέξει κάποιος. Με την ανάπτυξη του Διαδικτύου και την δημιουργία όλο και αυξανόμενου αριθμού δικτυακών τόπων διογκώθηκε το φαινόμενο της προσβολής των δικαιωμάτων βιομηχανικής ιδιοκτησίας και ιδίως των σημάτων φήμης. Τα δικαιώματα αυτά και ειδικά ο ειδικός κωδικός που λειτουργεί ως ηλεκτρονική διεύθυνση για κάθε χρήστη που διατηρεί ιστοσελίδα είναι ευάλωτα σε κάθε είδους παραβιάσεις και απαιτούν τόσο προστασία όσο και κανόνες για την καταχώρισή τους.
Τη διαχείριση του συστήματος από ελληνικής πλευράς, σύμφωνα με την Απόφαση της Ε.Ε.Τ.Τ. 517939/1999, έχει αναλάβει το Ινστιτούτο Πληροφορικής του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) με έδρα το Ηράκλειο Κρήτης βάσει συμβάσεως με την Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (Ε.Ε.Τ.Τ.). Η διαχείριση οργάνωση και διοίκηση των Domain Names με κατάληξη .eu, έχει ανατεθεί, σύμφωνα με την Απόφαση της Επιτροπής 2003/375/ΕΚ στο European Registry for Internet Domains (EURID).
Δικαίωμα για καταχώριση ονομάτων έχουν όλοι οι Έλληνες πολίτες, εφόσον διαθέτουν ΑΦΜ. Σύμφωνα με την Απόφαση της Ε.Ε.Τ.Τ. 517939/1999 κάθε ιδιώτης μπορεί να καταχωρίσει ως δύο ονόματα, αν είναι ελεύθερος επαγγελματίας, ενώ τα νομικά πρόσωπα δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου μπορούν να καταχωρήσουν ως και δέκα ονόματα. Η ρύθμιση αυτή, όμως, άλλαξε με την Ανακοίνωση Hostmaster (2001) όπου αναφέρεται ότι όλα τα νομικά και φυσικά πρόσωπα, ανεξαρτήτως κατοχής Ελληνικού ΑΦΜ, έχουν από τις 15 Νοεμβρίου 2001, τη δυνατότητα να καταχωρούν ονόματα στο ".gr" domain, χωρίς να υπάρχει περιορισμός στο πλήθος των καταχωρούμενων ονομάτων.
Επίσης, σύμφωνα με την Ανακοίνωση Hostmaster (24/7/2001), επιτρέπεται στους κατόχους κατοχυρωμένου εμπορικού σήματος, η καταχώριση του domain και σε όλα τα subdomains (.com.gr, .org.gr, .net.gr, .edu.gr) του ".gr", χωρίς ανάγκη ύπαρξης ενός σήματος ανά καταχωρημένο domain. Από τις 31 Δεκεμβρίου 2002, όμως, τέθηκε σε ισχύ ο Κανονισμός Διαχείρισης και Εκχώρησης Ονομάτων Χώρου (Domain Names) με κατάληξη .gr. (268/73/2002) που ρυθμίζει όλα τα θέματα που αφορούν στις εκχωρήσεις ονομάτων από την 1/1/2003. Σε κάθε περίπτωση, οι κανόνες που περιγράφονται στα άρθρα της Κανονισμού αυτού αντικαθιστούν οποιαδήποτε διαδικασία ή κανόνα καταχώρησης που πιθανώς περιγράφεται από παλαιότερους κανονισμούς.
Το Domain Name ως Δικαίωμα
Το δικαίωμα στην προστασία της εμπορικής επωνυμίας είναι απόλυτο και προσβάλλεται μεταξύ άλλων και όταν τρίτος καταχωρεί στο Διαδίκτυο σελίδα με τα στοιχεία διακριτικού το οποίο αποτελεί στοιχείο της επωνυμίας άλλου (σχετικές είναι οι αποφάσεις : Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών 1250/2000, Πολυμελές Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης 14638 / 2001, Μονομελές Πρωτοδικείο Πάτρας 868/2001, Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών 5911 / 2002).
Στον ελληνικό χώρο το ζήτημα της προστασίας των domain names τέθηκε σε απόφαση του Πρωτοδικείου Σύρου. Το γνωστό ηλεκτρονικό βιβλιοπωλείο amazon.com επιχείρησε να επεκταθεί και στο ελληνικό domain (.gr). Όμως το αντίστοιχο όνομα πεδίου (amazon.gr) είχε κατοχυρωθεί από ελληνικό ηλεκτρονικό βιβλιοπωλείο. Το Πρωτοδικείο Σύρου με την απόφαση 637/1999 έκρινε ότι η ελληνική εταιρία προσέβαλε το δικαίωμα της amazon.com στην επωνυμία και το διακριτικό τίτλο.
Τα domain names αποτελούν νέα μορφή διακριτικού γνωρίσματος και πολλές φορές ταυτίζονται με το διακριτικό τίτλο, με το όνομα, την εμπορική επωνυμία ή το σήμα. Ως διακριτικά γνωρίσματα λοιπόν προστατεύονται και κατοχυρώνονται κάτω από ορισμένους κανόνες, η τήρηση των οποίων είναι απαραίτητη για την ομαλή λειτουργία τους.
Φιλοξενία Ιστοσελίδων (web Hosting)
Αφού έχουμε δημιουργήσει ένα δικό μας Web site, το επόμενο βήμα είναι το πώς θα το επισκέπτονται οι άλλοι χρήστες του Internet. Επειδή βέβαια δεν μπορούν όλοι να συνδέονται στον υπολογιστή μας για να επισκέπτονται το Web site μας, θα πρέπει να το τοποθετήσουμε σ’ έναν υπολογιστή όπου θα μπορούν να συνδεθούν, δηλαδή σ’ έναν Web server.
Ένας Web server είναι ένας υπολογιστής που είναι μονίμως συνδεμένος στο Internet, έχει την δική του ταυτότητα για να μπορεί ο οποιοσδήποτε χρήστης να τον βρει, και χρησιμοποιείται ακριβώς γι' αυτόν τον λόγο, δηλαδή να προβάλει περιεχόμενο, όπως κείμενα, εικόνες και video, στο Διαδίκτυο. Η φιλοξενία ενός Web site σ’ έναν Web server ονομάζεται Web hosting.
Μπορούμε να συντηρούμε μόνοι μας έναν Web server, αν και αυτό απαιτεί επένδυση πολλών πόρων, τόσο σε χρόνο όσο και σε χρήμα, και δεν συνιστάται παρά για τους πιο απαιτητικούς. Το θετικό σ' αυτήν την περίπτωση είναι ότι έχουμε τον απόλυτο έλεγχο, αλλά αυτό σημαίνει ότι εμείς θα πρέπει να κάνουμε όλες τις ρυθμίσεις, να συντηρούμε τη γραμμή που μας συνδέει με το Internet καθώς και να υποστούμε τους περιορισμούς στο bandwidth και τις συνέπειες που μπορεί να προκαλέσουν οι δικές μας ενέργειες.
Αν δεν είμαστε σε θέση να αφιερώσουμε τον πολύτιμο χρόνο μας στην συντήρηση του Web site μας, θα χρειασθούμε έναν Web host, που είναι μια εταιρία με δικούς της Web servers, όπου μπορούμε να νοικιάσουμε κάποιον χώρο για να φιλοξενηθούν οι ιστοσελίδες μας και να είναι έτσι προσβάσιμες στο Διαδίκτυο. Συχνά οι Web hosting υπηρεσίες συνοδεύονται κι από άλλες όπως e-mail, counters και e-commerce. Για να μπορέσουμε να χρησιμοποιήσετε έναν Web host θα πρέπει να διαθέτουμε ήδη ένα domain name, όπως www.onoma.com.
Οι περισσότεροι Web hosts προσφέρουν επιλογές φιλοξενίας και σε περιβάλλον Windows αλλά και σε Linux, κάτι που είναι πιο βολικό για τους επαγγελματίες Web designers. Επίσης, άλλα χαρακτηριστικά που μπορεί να προσφέρουν είναι η υποστήριξη SSI, SSL, γλωσσών προγραμματισμού PHP, PERL, ASP, CFML και SQL βάσεων δεδομένων, όπως είναι η MySQL.
Απ' την άλλη, δεν υπάρχει λόγος να πληρώσουμε για χαρακτηριστικά που δεν πρόκειται να χρησιμοποιήσουμε. Θα πρέπει να διαλέξουμε κάποιον Web host, όμως, που να μπορεί να ικανοποιήσει τις τωρινές αλλά και τις μελλοντικές μας ανάγκες. Καθώς η επισκεψιμότητα στο Web site μας αυξάνεται και οι απαιτήσεις μεγαλώνουν, καινούργιες υπηρεσίες και χαρακτηριστικά θα πρέπει να προστεθούν, όπως cgi προγράμματα, βάσεις δεδομένων, online αγορές, περισσότερο bandwidth ή και αποθηκευτικός χώρος.
Κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί ότι η ποιότητα και η αξιοπιστία του Web host μας θα καθορίσει την ανοδική ή καθοδική πορεία της παρουσία μας στο internet. Υπολογίζεται ότι ο μέσος χρόνος που αφιερώνει ένας Web surfer για να γνωρίσει ένα Web site είναι περίπου 20 δευτερόλεπτα. Αν η σύνδεση με το site μας καθυστερήσει, θα προχωρήσει αμέσως παρακάτω. Όσο αισθητικά όμορφο κι αν είναι το Web site μας, είναι άχρηστο αν κανείς δεν μπορεί να το δει. Κι αυτό εξαρτάται αποκλειστικά απ' το Web hosting.
Πηγή: dide.flo.sch.gr